Quảng Trị: Hiệu quả từ mô hình “Địa chỉ tin cậy” thôn Hà Lệt, xã Lao Bảo

Thời gian qua, Địa chỉ tin cậy thôn Hà Lệt, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị đã hoạt động hiệu quả, kịp thời giúp đỡ nạn nhân bị bạo lực gia đình, góp phần nâng cao chất lượng công tác phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới ở cộng đồng địa phương.

Mô hình Địa chỉ tin cậy thôn Hà Lệt, xã Tân Thành (cũ) do Hội LHPN tỉnh hỗ trợ thành lập và ra mắt vào tháng 10 năm 2023. Các thành viên tham gia là cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành và đoàn thể chính trị - xã hội, người có uy tín trong cộng đồng. Chủ địa chỉ tin cậy là ông Hồ Đối, người có uy tín tại thôn Hà Lệt.

Ban điều hành Địa chỉ tin cậy đã được Hội cấp trên hỗ trợ, hướng dẫn, nâng cao năng lực, phát huy vai trò trong phòng, chống bạo lực gia đình, tham gia các lớp tập huấn kỹ năng như: kỹ năng truyền thông phòng, chống bạo lực gia đình; vận hành địa chỉ tin cậy; tiếp nhận chuyển tuyến nạn nhân, giải quyết mẫu thuẫn gia đình; tuyên truyền kiến thức cho nam nữ thanh niên trước khi kết hôn; các kiến thức về phòng, chống bạo lực gia đình, phòng chống bạo lực trên cơ sở giới; tham dự hội nghị, diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm về mô hình địa chỉ tin cậy…

Mô hình ĐCTT tại các thôn đang phát huy hiệu quả rõ rệt trong việc hỗ trợ và bảo vệ nạn nhân bạo lực gia đình (BLGĐ), đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Với sự tham gia của Ban Điều hành (BĐH) và các thành viên, mô hình này đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp can thiệp và phòng ngừa. Khi tiếp nhận các trường hợp bạo lực, ĐCTT lập tức kích hoạt cơ chế bảo vệ, cung cấp nơi tạm lánh an toàn, hỗ trợ sơ cứu và ổn định tâm lý cho nạn nhân. Công tác bảo mật thông tin được ưu tiên hàng đầu nhằm tạo sự tin tưởng và an toàn tuyệt đối. Bên cạnh việc bảo vệ nạn nhân, BĐH mô hình cũng trực tiếp làm việc với người gây bạo lực và tiến hành hoà giải.

Bên cạnh các biện pháp hỗ trợ khẩn cấp, ĐCTT còn đóng vai trò tư vấn, giúp nạn nhân vượt qua khủng hoảng tâm lý và hiểu rõ các quyền lợi pháp lý, bao gồm việc hỗ trợ các thủ tục tố cáo cần thiết; chủ động kết nối nạn nhân với các dịch vụ an sinh xã hội khác, giúp họ tái hòa nhập và ổn định cuộc sống… Ngoài ra, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống BLGĐ được BĐH xác định là nhiệm vụ trọng tâm, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn và giảm thiểu bạo lực từ gốc rễ.

Bên cạnh việc hỗ trợ nạn nhân, BĐH đã chủ động tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền đa dạng. Các nội dung thiết thực như Luật Hôn nhân gia đình, bình đẳng giới và kỹ năng phòng tránh bạo lực gia đình được lồng ghép khéo léo vào các cuộc họp thôn. Đặc biệt, mô hình tập trung giải quyết các vấn đề nóng tại địa phương, tuyên truyền sâu rộng về phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; đồng thời trang bị kiến thức tiền hôn nhân cho thanh niên và kỹ năng giải quyết mâu thuẫn gia đình. Các hoạt động này đã tiếp cận và lan tỏa tới hơn 1.500 lượt người dân.

Truyền thông về phóng chống tảo hôn, phòng chống tệ nạn xã hội cho người dân thôn Hà Lệt

Không chỉ dừng lại ở các buổi họp chung, BĐH còn áp dụng các phương pháp truyền thông nhóm nhỏ và trực tiếp thăm hộ gia đình. Các thành viên tích cực "đi từng ngõ, gõ từng nhà", đặc biệt tập trung thăm, tư vấn cho các hộ có nguy cơ cao bị bạo lực gia đình, vận động xây dựng gia đình hạnh phúc. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt trong công tác truyền thông, tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội tại địa phương được giữ vững, không để xảy ra các vụ bạo lực gia đình nghiêm trọng. Mô hình ĐCTT đã nhận được sự đồng thuận và đánh giá cao từ hội viên, phụ nữ và đông đảo người dân, khẳng định đây là một giải pháp hay và hiệu quả tại cơ sở.

Chị Hồ Thị Đơn, dân tộc Bru-Vân Kiều, thôn Hà Lệt, xã Lao Bảo cảm nhận: "Từ khi thành lập mô hình Địa chỉ tin cậy, bà con trong thôn được tuyên truyền các nội dung về phòng, chống bạo lực gia đình, giải quyết mâu thuẫn gia đình, kiến thức về hôn nhân, hôn nhân cận huyết thống, tảo hôn, các nguy cơ dẫn đến bạo lực gia đình cho nam nữ thanh niên trước".

Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn những khó khăn, thách thức đặt ra, ông Hồ Đối, Chủ địa chỉ tin cậy thôn Hà Lệt cho biết: “Đó là rào cản về phong tục, tập quán lạc hậu trên địa bàn. Thôn Hà Lệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, người dân đặc biệt là phụ nữ, vẫn còn e ngại khi tìm đến sự giúp đỡ, ngại khai báo. Một số cán bộ làm việc tại địa chỉ tin cậy chưa được đào tạo bài bản về các kỹ năng tư vấn, hỗ trợ tâm lý. Trình độ dân trí, nhận thức của người dân chưa đồng đều, vẫn còn tình trạng bất bình đẳng giới, còn phong tục tập quán lạc hậu”.

Để mô hình đạt được kết quả tốt hơn, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Hội LHPN xã Lao Bảo cho biết: “Trong thời gian tới, Hội tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn Ban Điều hành tăng cường sử dụng nhiều hình thức truyền thông khác nhau để nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò của địa chỉ tin cậy. Đào tạo cán bộ làm việc tại địa chỉ tin cậy về các kỹ năng tư vấn, hỗ trợ tâm lý, pháp lý. Tích cực tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ xã, ban ngành thôn về công tác phòng, chống bạo lực gia đình, để nâng cao hiệu quả công tác và khả năng tư vấn, giải quyết những vấn đề cụ thể tại các địa phương. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, lồng ghép tuyên truyền về phòng, chống bạo lực gia đình, phòng, chống bạo lực gia đình trên cơ sở giới, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn gia đình, kỹ năng kiến thức tiền hôn nhân, phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, phòng chống ma tuý, di cư bất hợp pháp... Khuyến khích người dân hành động khi phát hiện các vụ việc bạo lực, tạo môi trường ấm áp, thân thiện, đảm bảo tính bảo mật thông tin cho người đến tìm sự giúp đỡ”.

Địa chỉ tin cậy cộng đồng là mô hình thiết thực, là điểm tựa đáng tin cậy của nhiều phụ nữ, người dân trên địa bàn. Thông qua mô hình đã thu hút sự tham gia của người dân tộc Vân Kiều, PaKô, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức về bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực gia đình và hướng đến xây dựng môi trường sống lành mạnh, an toàn. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ và trẻ em, thực hiện mục tiêu bình đẳng giới và tập trung giải quyết có hiệu quả một số vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số.