Nâng cao năng lực cho cán bộ Văn phòng OSSO hỗ trợ phụ nữ di cư hồi hương

Tham dự khóa tập huấn có hơn 20 đại biểu là cán bộ các Văn phòng OSSO - Văn phòng dịch vụ một điểm đến ở 5 tỉnh/thành phố (Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng, Cần Thơ, Hậu Giang) thuộc địa bàn triển khai dự án, cán bộ Hội, cán bộ chương trình IOM….

Với nội dung “Tổng quan về tình hình người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, lớp tập huấn đã được cập nhật thông tin về thị trường lao động ngoài nước”, các học viên được  hiểu thêm về hệ thống văn bản pháp luật hiện hành và một số nội dung mới trong quy định; các hình thức người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; các thị trường tập trung đông đảo người Việt Nam ra nước ngoài lao động trong đó nổi bật 4 thị trường truyền thống là Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc và Malaysia….

Đối với việc giải quyết phát sinh ở nước ngoài, giảng viên Nguyễn Như Tuấn, Phó Trưởng phòng Thông tin Tuyên truyền, Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ Lao động Thương binh - Xã hội cho biết trước khi xuất cảnh, người lao động đã được doanh nghiệp dịch vụ/đơn vị phái cử giáo dục định hướng về những nội dung cần thiết liên quan đến quá trình làm việc ở nước ngoài. Về nguyên tắc, người lao động đã được thông tin đầy đủ khi có vấn đề phát sinh ở nước ngoài, họ cần liên hệ với ai, tới địa chỉ nào để giải quyết vấn đề cũng như cách thức phòng ngừa vấn đề phát sinh. Những thị trường có việc làm tốt, ổn định, thu nhập cao cũng như đối với lao động có trình độ, tay nghề, ngoại ngữ, ít xảy ra vấn đề phát sinh. Phát sinh chủ yếu đối với nhóm này là tình trạng lao động “quên” thời hạn hợp đồng, tự ý ở lại làm việc bất hợp pháp. Vấn đề phát sinh ở nước ngoài thường mang tính đặc thù theo thị trường tiếp nhận và theo ngành nghề việc làm. Đối với ngành nghề không yêu cầu trình độ đối với người lao động, vấn đề thường phát sinh do bất đồng ngôn ngữ, đặc thù công việc….

Khi phát sinh vấn đề, nếu không tự giải quyết được, người lao động cần liên hệ với cán bộ doanh nghiệp dịch vụ, với người sử dụng lao động, với Ban Quản lý lao động, với Đại sứ quán Việt Nam tại bản địa để được hỗ trợ giải quyết vấn đề. Cần lưu ý người lao động có vấn đề cần giải quyết ngay, không để lâu, không tự chịu đựng tránh trường hợp vấn đề trở nên phức tạp, khó giải quyết, đặc biệt khi liên quan đến quyền lợi và lợi ich hợp pháp của người lao động. Người lao động cũng có thể kịp thời thông tin tới các cơ quan hữu quan trong nước như Trung tâm dịch vụ việc làm, Sở Lao động, Thương binh - Xã hội, Cục Quản lý lao động ngoài nước, Trung tâm lao động ngoài nước… để được thông tin hỗ trợ giải quyết.

Giảng viên cũng trao đổi thêm về các cảnh báo hoạt động lừa đảo người lao động, các lưu ý tới người lao động có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài cần tìm hiểu kỹ các thông tin về kênh đi làm việc ở nước ngoài hợp pháp, an toàn và hiệu quả. Người lao động cần chủ động tìm hiểu thông tin về quy định pháp luật liên quan của Việt Nam và quốc gia/vùng lãnh thổ tiếp nhận lao động; chủ động tìm hiểu đầy đủ thông tin về quyền lợi, chế độ, yêu cầu đối với người lao động, quyền nghĩa vụ của các bên, về nội dung các loại hợp đồng, về các khoản chi phí phải nộp theo quy định, về danh sách doanh nghiệp có giấy phép hoạt động dịch vụ…. Bên cạnh đó, người lao động cần chủ động bồi dưỡng, nâng cao trình độ ngoại ngữ, tay nghề đáp ứng yêu cầu công việc. Các khoản tiền nộp cần yêu cầu hóa đơn/phiếu thu tiền rõ ràng và đầy đủ nội dung thu, số tiền, tên và con dấu của doanh nghiệp dịch vụ.

Hiện nay, lao động nữ chiếm khoảng 1/3 tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài hàng năm. Lao động nữ có nhu cầu ra nước ngoài làm việc cần chuẩn bị kỹ hành trang cho mình về tâm lý, xác định vấn đề có thể phát sinh ở nhà (kết hôn, gia đình, con cái…); cần nắm rõ về đặc thù nhu cầu và tuyển chọn lao động tại một số thị trường, ngành nghề; tìm hiểu kỹ thị thường, yêu cầu công việc trong ngành nghề đặc thù, khả năng ngoại ngữ đáp ứng công việc. Lao động nữ cũng cần tìm thiểu sâu về các quy định pháp luật, nội dung các loại hợp đồng liên quan, cách thức và các kênh hỗ trợ xử lý vấn đề phát sinh trong thời gian lao động nữ làm việc ở nước ngoài và đặc biệt cần trọng với hình thức lừa đảo trực tuyến.

Các học viên cũng được trao đổi kỹ hơn về các kỹ năng viết báo cáo cho các dự án phát triển với nguồn lực tài trợ từ nước ngoài, do cán bộ chương trình IOM hỗ trợ. Thông qua buổi chia sẻ, học viên đã nắm khá rõ về tầm quan trọng của báo cáo; cấu trúc một báo cáo cần có; tiêu chí của một báo cáo tốt; các làm thế nào để nêu bật kết quả báo cáo; những lưu ý khi viết một báo cáo hoàn chỉnh và cách để xây dựng câu chuyện điển hình.

Nhân dịp này, đoàn công tác đã có cuộc họp định kỳ 5 Văn phòng OSSO để cập nhật tình hình hoạt động 5 OSSOs. Kết quả, trong 11 tháng thực hiện các hoạt động tiếp theo của dự án, các Văn phòng OSSO đã tư vấn cho 514 phụ nữ với 2.352 lượt tư vấn. Bên cạnh đó, các Văn phòng OSSO đã chia sẻ những khó khăn trong quá trình hoạt động; chia sẻ những quy định về vận hành văn phòng, báo cáo, thống kê số liệu và phương hướng trong thời gian tới; trao đổi sâu hơn về các hoạt động và truyền thông cho các hoạt động OSSO.