Góp ý cho Dự thảo Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi về vấn đề mang thai hộ và gia đình

Chủ trì Hội thảo là Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Bùi Thị Hòa và GS. TS. Herta Daeubler – Gmelin, Nguyên Bộ trưởng Bộ Tư pháp Liên bang Đức. Hội thảo được tổ chức nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ, đồng thời giúp Hội LHPN Việt Nam có thêm căn cứ đề nghị sửa đổi, bổ sung vào Dự án Luật Hôn nhân và Gia đình (sửa đổi) - Dự án sẽ được xem xét và thông qua tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Bùi Thị Hòa cho biết: Trong 2 năm qua, từ khi có chủ trương sửa đổi Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000, Hội LHPN Việt Nam đã chủ động tổ chức nhiều hoạt động khảo sát, đánh giá việc thực hiện Luật trong các tầng lớp phụ nữ; đã thu hút nhiều ý kiến đóng góp, nguyện vọng của các tầng lớp phụ nữ. Phó Chủ tịch Hội cũng bày tỏ sự vui mừng khi thấy nhiều ý kiến của Hội LHPN Việt Nam được Ban Dự thảo tiếp thu và thể hiện trong Dự thảo Luật. Thông qua Hội thảo, Phó Chủ tịch mong muốn tiếp tục nhận được các ý kiến đóng góp của các chuyên gia, đặc biệt là các chuyên gia đến từ Đức nói chung và Viện Friedrich – Ebert nói riêng để Hội có thêm căn cứ thực tiễn cũng như chứng cứ đề xuất với Ban soạn thảo Luật.

Trong không khí sôi nổi, tâm huyết, các đại biểu đã có tham luận và chia sẻ nhiều ý kiến đóng góp về vấn đề mang thai hộ và gia đình với hướng tiếp cận bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của phụ nữ. Trong đó, vấn đề mang thai hộ vì mục đích nhân đạo được các đại biểu đặc biệt tập trung vào thảo luận. Hầu hết các ý kiến đều ủng hộ việc “mang thai hộ vì mục đích nhân đạo” bởi nó xuất phát từ thực trạng nhiều cặp vợ chồng Việt Nam khao khát có con đẻ nhưng không thể mang thai được. Tuy nhiên các đại biểu cũng bày tỏ sự e ngại, trăn trở bởi đây là vấn đề phức tạp trong khi Dự thảo còn nhiều quy định chưa chặt chẽ, khi bị lợi dụng sẽ gây ra thiệt thòi cho phụ nữ và trẻ em sinh ra.

“Việc cho phép mang thai hộ là một giải pháp mang tính nhân văn nhằm tạo điều kiện cho các cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con để thực hiện được quyền làm cha mẹ”, Bác sĩ Trịnh Thị Lê Trâm – Giám đốc Trung tâm tư vấn Pháp luật và Chính sách về Y tế, HIV/AIDS phát biểu tại Hội thảo. Tuy nhiên, “Dự thảo luật cần quy định cụ thể trường hợp bên nhờ mang thai hộ chết mà con chưa được sinh ra hay đã được sinh ra nhưng chưa được giao cho bên nhờ mang thai hộ thì đứa trẻ vẫn được hưởng thừa kế theo pháp luật đối với tài sản của bên nhờ mang thai hộ, như vậy mới đảm bảo để đứa trẻ sinh ra không bị thiệt thòi”, bà nói thêm.

Đồng quan điểm với bác sĩ Trịnh Thị Lê Trâm – ủng hộ việc cho phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ, GS Nguyễn Việt Tiến – Thứ trưởng Bộ Y tế giải thích: “Việc mang thai hộ đảm bảo tính nhân đạo không chỉ tốt cho chính những người phụ nữ cần mang thai mà còn tốt cho bác sĩ sản khoa. Những cặp vợ chồng hiếm muộn con nhưng có khả năng có con thực hiện được “quyền có con”. Kỹ thuật này còn tốt ở chỗ nếu được cho phép, bác sĩ sản khoa sẽ tự tin, kịp thời hơn trong xử lý tai biến sản khoa và nhiều phụ nữ cũng không phải chịu cảnh nguy hiểm tính mạng nếu tự mình mang thai.” Nhưng để đảm bảo tính an toàn và nghiêm minh, ông Nguyễn Việt Tiến đưa ra ý kiến là “chỉ cho phép trung tâm lớn đảm bảo kỹ thuật được thực hiện kỹ thuật này, trong thời gian đầu chỉ nên cho phép 1,2 trung tâm thực hiện”.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Việt Tiến phát biểu tại hội thảo

Đánh giá cao bầu không khí cởi mở, tâm huyết của các đại biểu trong Hội thảo góp ý Dự thảo Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi về vấn đề mang thai hộ và gia đình, GS. TS. Herta Daeubler – Gmelin, Nguyên Bộ trưởng Bộ Tư pháp Liên bang Đức cũng bày tỏ sự ấn tượng về việc các đại biểu tiếp cận vấn đề với sự cẩn trọng, nghiêm túc. Tuy nhiều điều luật của Việt Nam và của Đức có sự khác biệt nhưng đều có điểm chung, đó là vấn đề gia đình là vấn đề rất quan trọng đối với các thành viên trong xã hội nhưng trước hết nó là vấn đề của phụ nữ. Chính vì vậy mà “trong các điều luật phải luôn đảm bảo được quyền lợi, vị trị và vai trò của phụ nữ và con cái, khi xác định mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình, phải khẳng định rõ vai trò của phụ nữ”, GS. TS. Herta Daeubler – Gmelin nhấn mạnh.

Ghi nhận những tham luận, ý kiến đưa ra tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Bùi Thị Hòa khẳng định đây là những ý kiến có chất lượng, được tiếp cận đa chiều đã làm rõ hơn nội dung vấn đề mang thai hộ và gia đình. Những ý kiến của các đại biểu trước, trong và sau Hội thảo sẽ được Hội LHPN Việt Nam tiếp thu, tổng hợp và gửi lên Ban soạn thảo nhằm xây dựng được hệ thống hành lang pháp lý bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích chính đáng cho phụ nữ, trẻ em cũng như đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội và mong mỏi của người dân.

 

“Trước Hội thảo, Hội LHPN Việt Nam đã đưa ra nhiều ý kiến đóng góp vào Dự thảo Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi và được Ban Dự thảo tiếp thu và thể hiện”, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Bùi Thị Hòa cho biết. Về vấn đề mang thai hộ, Hội LHPN Việt Nam đã góp ý 5 nội dung, được Ban soạn thảo tiếp thu 3 nội dung: giải thích từ ngữ (Điều 2a); yêu cầu, điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo (Điều 95); Quyền, nghĩa vụ của bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo (Điều 97). Với chủ đề gia đình, Hội LHPN Việt Nam đã kiến nghị 4 nội dung, trong đó có 2 nội dung được Ban soạn thảo tiếp thu: Bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình (Điều 4); Quyền và nghĩa vụ giữa các thành viên khác của gia đình (Điều 105). Hai nội dung đc tiếp thu 1 phần: Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình; Áp dụng tập quán về hôn nhân và gia đình.