Buôn bán phụ nữ: Vấn nạn lớn của quốc gia

Tân Lộc là một xã của huyện Thốt Nốt - Cần Thơ vốn là cù lao trồng mía làm đường và cuộc sống của người dân bao đời nay gắn bó với nghề nông là chính.

Thế nhưng, vài năm gần đây, cù lao Tân Lộc được gọi là “đảo Đài Loan” vì cứ 2-3 gia đình thì có một cô gái lấy chồng Đài Loan. Đây là địa bàn “điểm nóng” của việc nhiều cô gái miền Tây bị lừa gạt và bán làm gái mại dâm tại nước ngoài.

Không chỉ riêng tại xã Tân Lộc, tại nhiều địa phương trên cả nước, tình trạng buôn bán phụ nữ và trẻ em đang diễn ra rất nóng bỏng với những thủ đoạn ngày càng trở nên tinh vi.

Theo Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Cần Thơ thì mỗi năm, thành phố này có 2.000-3.000 trường hợp phụ nữ đăng ký kết hôn với người nước ngoàI, chủ yếu là ĐàI Loan. 3/4 số cuộc hôn nhân này được xem là vì mục đích buôn bán hoặc do người phụ nữ bị dụ dỗ và ép buộc.Đây không phảI là nơI duy nhất ở miền Tây Nam Bộ, nhiều tỉnh lân cận cũng xảy ra tình trạng tương tự.

Thời gian gần đây, trên một số phương tiện truyền thông hay chợ lao động tại Đài Loan, Malaysia, Singapore, Hàn Quốc đã xuất hiện cảnh phụ nữ và trẻ em Việt Nam được rao bán công khai. Nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em ở Việt Nam đang là một thực tế cần được nhìn nhận từ nhiều góc độ.

Các phân tích xã hội học cho thấy nguyên nhân lớn nhất dẫn đến việc các phụ nữ trở thành nạn nhân của bọn buôn bán người là do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, hạn chế về trình độ nhậnthức và đặc biệt là việc thiếu hụt thông tin, không lường trước được các thủ đoạn và mánh khoé của bọn buôn người.

Những phụ nữ bị lừa phần lớn ít học, có người vừa mới thoát nạn mù chữ và chỉ có nghề làm ruộng hay thất nghiệp.Những phụ nữ này vì thế dễ chóng ngợp và tin theo lời hứa về sự đổi đời bằng cách xuất ngoại, bằng các món lợi nhỏ và viễn cảnh tương lai ảo phía trước... Và họ đã bị lợi dụng.

Theo thống kê sơ bộ của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, trong 10 năm trở lại đây (1996-2006), Việt Nam đã phát hiện được hàng chục ngàn phụ nữ và trẻ em đã bị buôn bán qua biên giới. Những vụ buôn bán này được nấp dưới hình thức môI giới hôn nhân, hợp tác lao động, du lịch thăm thân nhân sang ĐàI Loan, Malayxia, Hàn Quốc… Tuy nhiên, trên thực tế con số này còn cao hơn rất nhiều.

Vào thời điểm manh nha của nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em ở Việt Nam, khoảng hơn 10 năm trước đây, những vụ việc này thường xảy ra ở một vài tỉnh và thành phố mà chủ yếu là các tỉnh thành vùng biên giới như Lạng Sơn, Lai Châu, Cao Bằng và Quảng Ninh.

Còn giờ đây, tình trạng này đã lan rộng ra nhiều khu vực từ thành thị đến nông thôn. Một điều đáng suy nghĩ là hầu hết các nạn nhân bị buôn bán đều liên quan đến việc bóc lột tình dục hoặc cưỡng ép kết hôn.

Một báo cáo mới nhất của Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc - UNICEF cho thấy hiện có 4 hình thức buôn bán phụ nữ Việt Nam ra nước ngoài. Một là lừa gạt và buôn bán phụ nữ ở các tỉnh phía Bắc qua Trung Quốc làm vợ và làm gái mại dâm.

Loại thứ hai là buôn bán phụ nữ từ các tỉnh phía Nam qua Campuchia phục vụ hoạt động mại dâm. Ba là buôn bán phụ nữ tới Macao, Đài Loan, Hồng Kông, Hàn Quốc, Nhật Bản và châu Âu để làm vợ và lao động cưỡng bức như hầu hạ trong nhà và bán dâm. Thứ tư là buôn bán qua Campuchia, Lào, TháI Lan và Malaysia vì mục đích bóc lột tình dục.

Báo cáo này cũng cho biết rằng các địa phương có phụ nữ, trẻ em bị buôn bán ra nước ngoài nhiều là Hà Tây, Thanh Hóa, Tuyên Quang, Quảng Ninh và Nghệ An.

Những mánh khoé và thủ đoạn buôn bán phụ nữ và trẻ em Việt Nam đang ngày một tinh vi hơn. NgoàI việc buôn bán từ các động mại dâm từ các vùng biên giới, có thể thấy hàng loạt vụ giấu người trong các container rồi vận chuyển từ các tỉnh ĐBSCL sang Campuchia vừa bị phát hiện trong thời gian gần đây.

Bộ Tư Pháp cũng cho biết một thực tế là các tổ chức môi giới hôn nhân hoạt động rất mạnh với nhiều đường dây thu gom phụ nữ ở các địa phương muốn lấy chồng nước ngoài. Thực tế đã xuất hiện đường dây làm giấy tờ kết hôn giả nhưng chậm do xử lý chế tài kông đủ nghiêm minh.

Một khảo sát tại Tp.HCM cho thấy có 27 cơ sở môi giới hôn nhân đã bị cấm hoạt động nhưng đến nay vẫn còn 4 công ty tiếp tục hoạt động, thậm chí còn quảng cáo cả trên mạng Internet. Tại tỉnh Hải Dương còn xuất hiện hình thức buôn bán phụ nữ trẻ em qua đường du học.

Việc qua lại biên giới bất hợp pháp quá dễ dãi cũng làm cho nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em gia tăng và nhiều phụ nữ bị lừa đưa ra nước ngoài bán do cò mồi đưa lậu qua đường biên giới. Một điều đáng buồn là có những phụ nữ bị ngay cả bạn bè thân thiết, họ hàng và người thân của mình lừa bán vì tiền.

Kể từ năm 2004, Chính phủ đã đưa ra chương trình hành động chống tội phạm buôn bán phụ nữ và trẻ em với mục tiêu chặn đứng tình trạng này vào năm 2010. Theo đó có 4 đề án phòng ngừa, đấu tranh phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm buôn bán người qua biên giới và tổ chức chống tội phạm UNODC Vietnam của Liên hiệp quốc tư vấn tài trợ…

Các đề án này hướng đến một chuỗi công việc quan trọng, từ đấu tranh chống tội phạm buôn bán phụ nữ và trẻ em cho đến tiếp nhận và hỗ trợ những nạn nhân bị buôn bán từ nước ngoàI trở về. Và đặc biệt là xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến công tác phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm buôn bán phụ nữ và trẻ em.Việt Nam đang hướng đến việc vào năm 2010 sẽ chặn đứng nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em.

Theo các chuyên gia của chính phủ thì có hai vấn đề quan trọng cần làm ngay. Một là nâng cao nhận thức của chính quyền các địa phương với công tác chống tệ nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em, có gắn kết vớ các chương trình kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo và giải quyết việc làm. Hai là cần có giải pháp để chuyển đổi cuộc sống của người dân ở những vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng thu hẹp khoảng cách giàu nghèo...