Quảng Nam: Phụ nữ Cơ Tu giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống

06/09/2022
Tâm huyết với nghề dệt thổ cẩm truyền thống của ông bà Cơ Tu và đang chứng kiến dần sự mai một của nó, chị Bling Thị Treng (46 tuổi), dân tộc Cơ Tu, hiện ở tại Tổ đoàn kết Đhrồng (thôn Aréh – Đhrồng), xã Tà Lu, huyện Đông Giang (Quảng Nam) vẫn đang nỗ lực tìm mọi cách gìn giữ và phát huy nét văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc mình.
Chị Bling Thị Treng bên khung dệt góc nhà, tại thôn Đhờ Rồng, xã Tà Lu

Tận mắt chứng kiến từng khâu tạo hoa văn cườm trên nền dệt thổ cẩm mới biết, để làm ra những tấm thổ cẩm đẹp, những người phụ nữ Cơ Tu như chị Treng nơi đây đã phải kỳ công đến nhường nào. Làm quen với khung dệt lúc 14-15 tuổi, nay trải qua nhiều thăng trầm với khung dệt, sợi chỉ. Tuy không vất vả, nặng nhọc như các công việc khác, song dệt thổ cẩm cần nhiều thời gian và sự kiên trì, tỉ mỉ, đặc biệt là sự khéo léo, sáng tạo của người phụ nữ Cơ Tu.

Được biết, từ xa xưa những người con gái Cơ Tu khi còn ở với cha mẹ, đã được dạy dệt thổ cẩm, khi đến tuổi trưởng thành, mọi cô gái đều phải biết dệt những hoa văn cườm như: khố, váy, áo adoót, tấm choàng, tấm điệu trẻ, xà lùng... để tự phục vụ cho bản thân và gia đình. Hoa văn cườm trên thổ cẩm càng đẹp, càng tỉ mỉ, sắc sảo thì càng chứng tỏ được giá trị của người con gái Cơ Tu bấy nhiêu.

Chị Treng tâm sự, dệt thổ cẩm là giữ lại cái nghề, là lưu giữ bản sắc dân tộc. Nếu dệt thổ cẩm vì mục đích kiếm tiền, vì mục đích lợi nhuận chắc không ai dệt, bởi hiện nay, để dệt một tấm khố cườm rộng 30, dài 4m, mất 10 ngày, một tấm choàng đôi dài 3,5 mét, rộng 1 mét mất hơn 20 ngày, áo adoót mất 5 ngày, váy ngắn mất 4 ngày, váy dài mất 10 ngày... Trong thời điểm tháng 12/2019, tấm khố bán được từ 800 nghìn – 1 triệu đồng, tấm choàng đôi giá bán 1,2 triệu đồng, tấm đắp đơn giá 700 nghìn đồng, váy dài giá 1 triệu đồng và tấm váy ngắn giá chỉ 500 nghìn đồng...

Hầu hết thiếu nữ Cơ Tu trong làng bây giờ không còn hứng thú với việc tự tay mình ngồi bên khung dệt, để tự tay dệt trang phục thổ cẩm truyền thống. Trừ những lúc bắt buộc phải mặc như: dịp lễ, tết, cưới hỏi... còn lại đi mua hoặc có của các chị để lại. Miệt mài ngày đêm để dệt nên những tấm thổ cẩm với đường nét sinh động và hoa văn đầy bắt mắt, chị Treng luôn mong muốn thế hệ trẻ nữ sẽ tiếp nối và phát huy nghề truyền thống của tổ tiên, ông bà Cơ Tu để lại.

Chủ tịch UBND Tà Lu, huyện Đông Giang Bơ Ling Trao cho biết, Tà Lu là một trong những xã thuộc huyện Đông Giang còn bảo tồn được các làng nghề đan lát, dệt thổ cẩm. Những năm qua, để nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc tộc Cơ Tu trong xã không bị mai một, chị Bling Thị Treng ở Tổ đoàn kết Đhrồng với quyết tâm giữ gìn và phát huy nghề dệt Cơ Tu đã góp phần thay đổi diện mạo ở buôn làng, vừa giúp giữ gìn sắc phục dân tộc, vừa có thêm nguồn thu nhập, xóa đói giảm nghèo cho gia đình. Chị đã được Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam công nhận nghệ nhân dệt thổ cẩm vào năm 2015, ghi nhận công lao, tâm huyết của chị Treng trong việc giữ gìn và phát huy nghề dệt thổ cẩm Cơ Tu.

Nguyễn Văn Sơn

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video