Phát biểu của bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Quỹ Hoà bình & Phát triển Việt Nam tại buổi gặp mặt lãnh đạo TW Hội LHPNVN các thời kỳ

Mừng Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam tròn 75 tuổi là một dịp hết sức thích hợp để chúng ta nhìn lại bước đường đã đi và nghĩ về những việc phải làm trong thời gian tới.

Lịch sử dân tộc đã cho thấy PNVN chúng ta có một truyền thống đấu tranh cho đất nước, cho sự tiến bộ của giới hàng ngàn năm. Nhưng nói về phong trào tức là nói về sự tham gia đông đảo của PN vào công việc của đất nước, thì phải tính từ khi có Đảng Cộng sản Việt Nam. Phải có một đường lối, quan điểm đúng về sự bình đẳng nam nữ, về vị trí và vai trò của phụ nữ trong cách mạng, trong cải tạo xã hội, và cải tạo thiên nhiên thì mới huy động được sự tham gia rộng rãi các tầng lớp phụ nữ.

Ở đây có lẽ không cần nhắc phụ nữ chúng ta đã đóng góp tích cực và to lớn như thế nào trong cuộc kháng chiến chống Pháp, và đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đội quân tóc dài đã trở thành một huyền thoại không chỉ trong nhân dân ta, mà cả thế giới đều biết đến. Với truyền thống dân tộc hun đúc hàng nghìn năm, với đức tính hy sinh cao cả và tình cảm dạt dào của người phụ nữ hết lòng yêu chồng, yêu con, yêu quê hương, đất nước, các tầng lớp phụ nữ từ nông thôn đến thành thị, từ trẻ đến già đã cống hiến hết mình cho thắng lợi vĩ đại của đất nước.

Vừa qua, sự phát hiện cuốn nhật ký Đặng Thuỳ Trâm làm sống lại tinh thần đấu tranh anh dũng, đầy hy sinh của một thế hệ phụ nữ trong cuộc chiến đấu quyết liệt với quân thù. Điều làm cho mọi người xúc động là Đặng Thuỳ Trâm đã hiến dâng cuộc đời của mình cho Tổ quốc một cách bình dị, tự nhiên "tựa như lông hồng". Có thể nói chúng ta có hàng ngàn, hàng vạn Đặng Thuỳ Trâm, Nguyễn Văn Thạc. Nếu ra công sưu tầm những bút tích còn lại của các anh hùng, chiến sỹ của chúng ta trong thời kỳ đó là việc làm hết sức quý cho các thế hệ hiện nay và sau này. Những cuốn truyện, tiểu thuyết khó có thể tả hết những cái đẹp, cái hay như chính sự thật của những ý nghĩ và hành động của từng con người.

Những chị em của thời kỳ chống Pháp, chống Mỹ may mắn còn sống nay đã lớn tuổi. Nhưng những người tôi gặp đều còn giữ được tinh thần rất quý: mình vì mọi người, ở mọi cương vị đều cố gắng phấn đấu lấy sự cống hiến làm niềm hạnh phúc riêng. Rất mong các chị hãy truyền lại cho con cháu những đạo đức tốt đẹp mình đã rèn luyện được. Đừng để những tiêu cực của kinh tế thị trường với những tệ nạn xã hội làm giảm phẩm giá của phụ nữ chúng ta.

Bước vào thời kỳ hoà bình, xây dựng lại sau chiến tranh rồi đổi mới là cả bước phát triển mới của dân tộc, của phụ nữ, một bước phát triển sâu sắc và toàn diện. Trước những khó khăn to lớn về kinh tế và đời sống, phụ nữ là người phải gánh chịu nhiều nhất. Nhưng từng bước cùng với đất nước, phụ nữ cũng vươn lên. Đường lối đổi mới của Đảng đã khơi dậy tiềm năng của đất nước, trước hết là tiềm năng con người. Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp chị em cải thiện đời sống. Phong trào giúp nhau làm kinh tế đã được đánh giá cao. Và dần dần không những chị em nông dân, công nhân làm kinh tế gia đình có hiệu quả, mà dần dần đã và đang xuất hiện những doanh nhân nữ, tuổi đời có khi còn rất trẻ nhưng đã biết kinh doanh giỏi và thành đạt. Tuy hầu hết các công ty, doanh nghiệp của chị em mới ở quy mô vừa và nhỏ nhưng qua nhiều gương anh hùng lao động như Phong Phú, Vinamilk… phụ nữ đã bộc lộ khả năng hoạt động kinh tế của mình. Đó là điều mới trong điều kiện mới, chúng ta cần ghi nhận và phát huy.

Không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh, chúng ta còn thấy sự phát triển và đóng góp của phụ nữ trong lĩnh vực khoa học. Phải nói một cách công bằng, trong điều kiện và hoàn cảnh của phụ nữ - bao giờ cũng ít thuận lợi hơn so với nam giới - mà chúng ta đang có một đội ngũ nữ trí thức ngày càng nhiều, ngày càng giỏi, thì đó là một thành tựu rất quan trọng.

Để các đồng chí hình dung được sự đóng góp của chị em nữ trí thức, tôi xin nói: hàng năm khi lựa chọn chị em nữ trí thức tiêu biểu, Quỹ giải thưởng Kovalevskaia của chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn vì số giải thưởng ít mà số ứng cử viên thì nhiều.

Tất nhiên chúng ta chưa có thể nói là chúng ta đã thoả mãn với tình hình hiện nay. Nhưng tình hình đội ngũ nữ trí thức của chúng ta hiện nay cho thấy khả năng tiềm tàng to lớn của chị em. Nếu được Đảng, Nhà nước, Hội LHPNVN quan tâm thiết thực hơn nữa, và có cách đánh giá khách quan hơn thì chắc chắn trong các lĩnh vực lãnh đạo, quản lý, quản lý kinh doanh cũng như khoa học chúng ta sẽ có nhiều phụ nữ nắm những vị trí quan trọng.

Tình hình trong quá khứ và hiện tại là như vậy. Nhưng hôm nay điều tôi muốn trao đổi với chị em là làm thế nào để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước, nhân dân ta trong giai đoạn trước mắt. Mục tiêu Đảng đề ra từ Đại Hội IX: Đến năm 2010 Việt Nam thoát khỏi tình trạng một nước nghèo, kém phát triển, đến năm 2020 trở thành một nước công nghiệp mức trung bình. Theo tôi, đó là mục tiêu khá cao nếu nhìn vào nhịp độ tăng trưởng kinh tế trong những năm gần đây. Nhưng đó là mục tiêu nhân dân ta phải phấn đấu cho kỳ được để thoát khỏi tình trạng “tụt hậu” so với các nước trong khu vực.

Có điều chúng ta phải hết sức quan tâm là nhân dân ta phấn đấu để đạt mục tiêu đó trong bối cảnh: quá trình toàn cầu hoá đang diễn ra rất nhanh chóng và nước ta hội nhập quốc tế ngày càng cụ thể, toàn diện hơn, thực hiện Hiệp định thương mại song phương với Mỹ, thực hiện cam kết AFTA (Hiệp định thương mại tự do), chuẩn bị gia nhập vào Tổ chức thương mại thế giới (WTO)… Tình hình đó đem lại cho nhân dân ta những cơ hội và thách thức đan xen nhau, những thách thức lớn hơn, phức tạp hơn vì nước ta là một nước kém phát triển. Nói một cách gọn, nhân dân ta bước vào một cuộc đấu tranh toàn diện, phải chấp nhận sự cạnh tranh không chỉ về kinh tế, thương mại mà cả về văn hoá, giáo dục, về chính trị, tư tưởng… Vì vậy, cũng như trước đây, nhân dân ta ngày nay phát huy tinh thần yêu nước để bảo vệ thành quả cách mạng đã giành được bằng biết bao xương máu, không những vậy phải biết tận dụng lợi thế của mình, tranh thủ được những tiến bộ của khoa học công nghệ nâng cao tri thức để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, ngăn chặn và làm thất bại những hành động xâm phạm chủ quyền quốc gia, bản sắc văn hoá của dân tộc ta.

Vì tình hình đặt ra như vậy, nên hôm nay, trong dịp có mặt nhiều đồng chí cán bộ tâm huyết với đất nước, với phong trào phụ nữ, tôi đề nghị phụ nữ chúng ta hiểu rõ tình hình và nhiệm vụ mới, thấy rõ những cơ hội và thách thức, để mỗi người chúng ta và cả phong trào phụ nữ suy nghĩ phát huy truyền thống của phụ nữ Việt Nam có những mục tiêu phấn đấu cụ thể và nhất định là phải phấn đấu thắng lợi.

Tôi nghĩ trong cuộc đấu tranh mới này, vai trò của phụ nữ càng quan trọng hơn bao giờ hết. Hội LHPN Việt Nam trong thời gian qua đã có những thành tích to lớn trong việc chăm lo quyền lợi cho phụ nữ, đã đóng góp nhiều cho sự tiến bộ của phụ nữ. Tôi chỉ xin đề nghị Hội quan tâm hơn nữa đến những vấn đề đặc biệt của phụ nữ mà chỉ có phụ nữ mới hiểu hết và mới có thể bảo vệ quyền lợi của giới mạnh mẽ. Tôi muốn nói đến vai trò của người mẹ trong gia đình, đến việc đấu tranh chống buôn bán phụ nữ, trẻ em… Tin chắc rằng phong trào phụ nữ sẽ góp phần tích cực và thực hiện “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” và phụ nữ có vị trí xứng đáng hơn trong xã hội. Xin chúc chị em và gia đình sức khoẻ, hạnh phúc.