Hướng dẫn của WHO về “Những cân nhắc và khuyến nghị thiết thực cho những người đứng đầu các tôn giáo và các cộng đồng có đức tin trong bối cảnh đại dịch Covid-19”

14/04/2020
Nhằm góp phần truyền thông, phòng chống đại dịch Covid-19, Cổng Thông tin điện tử Hội LHPN Việt Nam xin giới thiệu toàn văn Hướng dẫn tạm thời của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 7/4/2020, liên quan đến “Những cân nhắc và khuyến nghị thiết thực cho những người đứng đầu các tôn giáo và các cộng đồng có đức tin trong bối cảnh đại dịch COVID-19”.
Nhà thờ Cửa Bắc (Hà Nội) cửa đóng then cài trong tuần lễ Phục Sinh.(nguồn ảnh:https://baophunuthudo.vn/)

Toàn văn nội dung hướng dẫn gồm 3 bài:

Bài 1: Những khuyến nghị thiết thực của WHO đối với người đứng đầu các tôn giáo và các cộng đồng có đức tin trong bối cảnh đại dịch COVID-19

Giới thiệu

Các nhà lãnh đạo tôn giáo, các tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc cứu sống và giảm số ca bệnh liên quan đến COVID-19. Họ là lực lượng hỗ trợ chính, có thể an ủi, hướng dẫn và chăm sóc sức khỏe trực tiếp cũng như làm công tác xã hội cho các tín đồ. Các nhà lãnh đạo tôn giáo có thể chia sẻ thông tin y tế để bảo vệ tín đồ của mình, bảo vệ cộng đồng mt cách thuận lợi và dễ được chấp nhận hơn so với những tổ chức, cơ quan khác. Họ có thể hỗ trợ mục vụ (chăm sóc dân Chúa) và chăm sóc tinh thần trong trường hợp xảy ra các vấn đề khẩn cấp liên quan đến sức khỏe cộng đồng hoặc những thách thức đe doạ tới sức khỏe khác. Họ cũng có thể vận động hỗ trợ các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương. Các tổ chức tôn giáo có thể quảng bá các thông tin hữu ích, ngăn ngừa và giảm thiểu sự sợ hãi, kỳ thị, trấn an mọi người trong cộng đồng của mình, đồng thời thúc đẩy các thực hành nhằm bảo vệ sức khoẻ bằng cách chia sẻ thông tin rõ ràng, xác thực, dựa trên các bằng chứng trong phòng chống COVID-19. Các nhà lãnh đạo tôn giáo kết nối với cộng đồng của họ thông qua các mạng lưới dịch vụ và lòng trắc ẩn. Họ có thể tiếp cận những nhóm người dễ bị tổn thương nhất với các thông tin hỗ trợ, thông tin về sức khỏe và xác định những người cần sự giúp đỡ nhất. Các nhà lãnh đạo tôn giáo là một mắt xích quan trọng trong mạng lưới an toàn cho những người dễ bị tổn thương trong cộng đồng tôn giáo và toàn xã hội.

Mục đích của tài liệu hướng dẫn này

Tài liệu này dựa trên hướng dẫn và những khuyến nghị do WHO xây dựng để ứng phó với đại dịch COVID-19. Tại đây, thừa nhận vai trò đặc biệt của các thủ lĩnh tôn giáo, các tổ chức tín ngưỡng và cộng đồng tín ngưỡng trong tuyên truyền giáo dục, chuẩn bị và ứng phó với COVID-19, bằng việc:

- Chia sẻ thông tin dựa trên bằng chứng về COVID19, sự sẵn sàng và cách ứng phó.

- Tránh các cuộc tụ tập đông người, nên tiến hành các nghi lễ và các hoạt động liên quan đến đức tin từ xa/trực tuyến theo yêu cầu và bất cứ khi nào có thể.

- Khi quyết định triệu tập bất kỳ cuộc họp nhóm làm lễ, truyền giảng hay gặp gỡ xã hội nào cũng cần đánh giá rủi ro đúng mức và lên kế hoạch phù hợp với hướng dẫn của chính quyền quốc gia và địa phương.

- Đảm bảo an toàn khi tổ chức họp nhóm hoặc hành lễ.

- Tăng cường sức khỏe tâm thần, tinh thần, thể trạng và sức đề kháng khi phải tiếp xúc cá nhân (quan sát khoảng cách tiếp xúc vật lý phù hợp) hoặc khi trao đổi qua các phương tiện truyền thông xã hội khác.

- Lấy cách tiếp cận dựa trên quyền con người làm nguyên tắc khi tổ chức vận động, đưa thông điệp hoặc hành lễ.

- Xoá bỏ kỳ thị, bạo lực và kích động thù hận.

- Thúc đẩy sự hợp tác, liên kết, thấu hiểu giữa các tôn giáo, các giáo hội cùng tồn tại hòa bình trong đại dịch COVID-19.

- Đảm bảo chia sẻ trong cộng đồng những thông tin chính xác; chống lại những thông tin sai lệch.

Tụ họp (nếu được phép)

Các cơ quan chức năng trong nước là nguồn thông tin và tư vấn chính thống về COVID-19 trong cộng đồng. Các cơ quan này có thể cung cấp thông tin về các hạn chế bắt buộc đối với việc di chuyển của người dân, liệu các cuộc tụ họp có được phép hay không, nếu có, thì ở quy mô nào. Ban tổ chức phải tuân theo hướng dẫn của các cơ quan này. Nếu tụ họp với nhóm vừa và lớn, ban tổ chức phải thiết lập và duy trì liên lạc với chính quyền trong suốt thời gian tổ chức hoạt động. Khi được phép tổ chức, các nhà lãnh đạo tôn giáo và tín đồ phải tuân thủ thực hiện các bước sau để hạn chế nguy cơ lây lan COVID -19 trong cộng đồng. Nếu không có khả năng thực hiện các bước bắt buộc đó thì việc tụ họp đông người nên bị huỷ bỏ. Tại nơi tổ chức, nên có các hướng dẫn thực hành các quy định, các lưu ý và niêm yết công khai (bằng văn bản hoặc bản vẽ). Nếu các cuộc tụ họp từ xa/trực tuyến không khả thi, buộc phải gặp mặt thì nên giữ thời lượng tối thiểu để hạn chế vic tiếp xúc giữa những người tham gia.

Duy trì khoảng cách ít nhất 1m giữa mọi người trong suốt thời gian

COVID-19 được lan truyền qua các giọt bắn khi một người bị nhiễm bệnh hắt hơi, ho hoặc nói chuyện. Những giọt bắn này có thể rơi xuống người hoặc được những người ở gần hít vào. Các tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng nên bảo vệ tín đồ của mình bằng cách duy trì khoảng cách an toàn giữa những người tiếp xúc (giãn cách vật lý).

- Không khuyến khích các cuộc tụ họp trực tiếp không cần thiết. Tổ chức các cuộc họp trực tuyến thông qua phát trực tiếp, truyền hình, đài phát thanh, phương tiện truyền thông xã hội, v.v…

- Nếu tổ chức họp, nên tổ chức ngoài trời. Nếu không thể, thì cần đảm bảo, phòng họp được thông gió đầy đủ.

- Điều chỉnh số lượng và lưu lượng người vào, người tham dự và người ra về cùng một lúc tại các địa điểm thờ tự để đảm bảo giữ được khoảng cách an toàn giữa những người tham gia.

- Họp nhóm nhỏ, một vài người tốt hơn là tổ chức nhóm lớn, có đông người tham gia.

- Số lượng và lưu lượng khách hành hương tại các địa điểm hành hương nên được tính toán hợp lý để gi khoảng cách vật lý.

- Chỗ ngồi hoặc chỗ đứng của người tham gia các buổi hành lễ nên được bố trí cách nhau ít nhất 1m. Cần thiết, nên cố định chỗ ngồi để duy trì khoảng cách an toàn.

- Bố trí một căn phòng hoặc một khu vực để người ốm hoặc người có các triệu chứng bệnh có thể được cách ly.

Tránh sự đụng chạm cơ thể giữa những người tham gia hành lễ

Nhiều truyền thống tín ngưỡng có liên quan đến tiếp xúc cơ thể giữa các tín đồ. Các giọt bắn có chứa COVID-19 có thể dính trên bàn tay của người này rồi truyền sang người khác thông qua tiếp xúc. Các nhà lãnh đạo tôn giáo và các tín đồ nên tính toán điều chỉnh những thực hành tín ngưỡng và giao tiếp cộng đồng để tránh đụng chạm cơ thể giữa những người tham gia hành lễ hoặc tham gia các hoạt động tín ngưỡng khác tại cộng đồng.

Thay đổi cách chào hỏi để giảm nguy cơ lây lan COVID-19. Một số cách chào hỏi trong cộng đồng tôn giáo có thể điều chỉnh như sau:

- Thay thế ôm, hôn, bắt tay bằng việc cúi chào hoặc làm động tác chào thân thiện đối với người khác an toàn.

- Chào hỏi mọi người ở lối vào không gian thờ cúng bằng lời nói và nụ cười thân thiện, thay vì bắt tay hoặc các hình thức tiếp xúc thân thể khác.

 - Nhiều tín đồ thực hành chia sẻ các “dấu hiệu hoà bình” thông qua bắt tay và  ôm hôn. Các hình thức đó có thể thay thế bằng các hình thức mới như:

+ Giao tiếp bằng mắt và nói “hoà bình/bình an” với người khác.

+ Dấu hiệu hòa bình cũng có thể thông qua lời nói hoặc qua việc cúi chào từ khoảng cách an toàn giữa những người cùng tham dự.

+ Thay thế bằng bất kỳ hình thức giao tiếp có tính chất văn hoá, tôn giáo nào khác để tránh tiếp xúc cơ thể.

Tránh động chạm hoặc hôn những vật phẩm linh thiêng, đồ thờ cúng vẫn thường được truyền tay nhau giữa những tín đồ trong cộng đồng tôn giáo mình.

Nhiều tôn giáo có nghi thức truyền thống là sờ hoặc hôn lên các đồ vật thiêng liêng có tính chất biểu trưng trong các buổi hành lễ hoặc cầu nguyện. Virus gây ra COVID-19 có thể tồn tại trên các bề mặt như vậy trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày. Các nhà lãnh đạo tôn giáo và cộng đồng tín ngưỡng cần bảo vệ tín đồ khỏi lây nhiễm bằng cách tránh các hành vi liên quan đến việc chạm hoặc hôn lên các bề mặt như vậy. Các nhà lãnh đạo tôn giáo có thể điều chỉnh và giúp các tín đồ chấp nhận những hành vi mới để thể hiện sự tôn kính đối với các biểu trưng tôn giáo này một cách an toàn hơn. Một số nhà lãnh đạo tôn giáo và cộng đồng tín ngưỡng đã khuyến khích các tín đồ:

- Cúi đầu trước các bức tượng hoặc biểu tượng thiêng liêng, thay vì chạm vào chúng.

- Nhận phước lành từ khoảng cách ít nhất 1m và tránh thực hành nghi thức đặt bánh thánh lên lưỡi hoặc uống chung cốc nước thánh.

- Cân nhắc sử dụng các gói/khẩu phần đóng gói riêng các loại đồ ăn sử dụng trong thực hành tôn giáo, tín ngưỡng thay vì thực phẩm được đựng chung.

- Không bày nước thánh để tránh việc mọi người cùng nhúng ngón tay vào một cái bát chung.

- Loại bỏ các nghi thức liên quan đến việc đụng chạm cơ thể như tục rửa chân và thay thế bằng các thực hành phù hợp hơn.

- Khuyến khích tín đồ thực hiện các nghi thức tẩy uế tại nhà trước khi đến các nơi thờ tự.

Khuyến khích các tín đồ giữ gìn vệ sinh cá nhân khi tham gia các buổi hành lễ hoặc những hoạt động tụ họp khác nếu được phép tụ họp.

- Giúp người tham dự duy trì thực hành vệ sinh tốt bằng cách cung cấp các thiết bị rửa tay cho các thành viên, trước và sau các buổi lễ; bố trí chỗ rửa chân tại những nơi thờ tự yêu cầu đi chân trần; đặt các lọ cồn sát khuẩn tay (nồng độ cồn ít nhất 70%) tại lối vào và trong không gian thờ tự.

- Đặt các hộp khăn giấy dùng một lần tại những nơi dễ lấy và bố trí thùng rác có nắp đậy để vứt bỏ khăn giấy đã qua sử dụng

- Yêu cầu tín đồ mang theo thảm cầu nguyện cá nhân, trải phía trên thảm chung khi làm lễ cầu nguyện hàng ngày.

- Khuyến cáo tín đồ không tham gia hành lễ chung nếu họ có bất kỳ triệu chứng nào của COVID-19 hoặc gần đây họ đã đi du lịch đến một trong các vùng dịch COVID-19 có lây lan.

- Khi đến một địa điểm hoặc một toà nhà được yêu cầu cởi bỏ giầy dép, người tham dự nên để giầy dép của mình riêng rẽ hoặc cất vào túi riêng.

- Treo các khuyến cáo về giữ khoảng cách an toàn, vệ sinh tay và các thực hành liên quan đến tiếp xúc hô hấp.

Thường xuyên vệ sinh các không gian thờ tự, các địa điểm tôn giáo và các tòa nhà

- Thường xuyên làm vệ sinh các không gian thờ tự, địa điểm hành hương và các tòa nhà nơi mọi người tụ tập bằng dung dịch khử trùng để loại bỏ các loại vi rút khỏi bề mặt. Việc vệ sinh nên tiến hành trước và ngay sau các cuộc tụ họp.

- Thường xuyên làm sạch các vật hay tiếp xúc như tay nắm cửa, công tắc đèn và tay vịn cầu thang bằng các dung dịch khử trùng.

 Nguồn dịch: WHO, toàn văn tiếng Anh: https://drive.google.com/open?id=1RH27MyVyLFxTn7JYg7F5HWeVsFSFqXl-

(Còn nữa)

Ban Dân tộc Tôn giáo TW Hội LHPN Việt Nam

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video