Giới thiệu một số văn bản của Chính phủ về hoạt động thông tin khoa học và công nghệ

29/12/2005
Nhằm tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động thông tin KHCN trong cả nước, trong 45 năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành một số văn bản quan trọng.

Đặc biệt là: Nghị quyết 89/CP ngày 4/5/1972 của Hội đồng Chính phủ về việc tăng cường công tác thông tin khoa học và kỹ thuật; Quyết định số 133/QĐ ngày 2/4/1985 của Chủ nhiệm ủy Ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ) kèm theo Quy định thống nhất về tổ chức và hoạt động thông tin khoa học và kỹ thuật; Chỉ thị 95/CT ngày 4/4/1991 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng về công tác thông tin khoa học và công nghệ.

Những văn bản này là cơ sở pháp lý chủ yếu để xây dựng và phát triển Hệ thống thông tin KHCN ở nước ta trong mấy chục năm qua và Hệ thống này đã đạt được những kết quả rất đáng khích lệ trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước của Đảng và nhân dân ta. Tuy nhiên, để hoạt động thông tin KHCN có thể phục vụ sâu sát hơn nữa, hiệu quả hơn nữa (đối với đời sống xã hội và sản xuất của nhân dân ta) trong thời kỳ mới– Thời kỳ Công nghiệp hoá và Hiện đại hoá đất nước, khung khổ pháp lý cho hoạt động này cần được thay đổi cho phù hợp.

Tiền đề quan trọng cho sự đổi mới khung khổ pháp lý này là Luật Khoa học và Công nghệ. Luật này được Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam thông qua ngày 9/6/2000, được Chủ tịch nước ký ban hành ngày 22/6/2000 và có hiệu lực từ 01/01/2001.

Luật Khoa học và Công nghệ đã mở ra một giai đoạn mới về chất của khung khổ pháp lý đối với hoạt động thông tin KHCN. Với Luật này, lần đầu tiên hoạt động thông tin KHCN ở Việt Nam được điều chỉnh bằng luật – văn bản cao nhất của Nhà nước ta, đặc biệt là trong Luật đã chỉ rõ:

"Chính phủ đầu tư xây dựng hệ thống thông tin khoa học và công nghệ quốc gia hiện đại, bảo đảm thông tin đầy đủ và kịp thời về các thành tựu quan trọng trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ trong nước và trên thế giới; ban hành quy chế quản lý thông tin khoa học và công nghệ"(Điều 45).

Nhằm quán triệt và hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Khoa học và công nghệ đối với hoạt động thông tin KHCN nói chung, đặc biệt là đối với các Điều 25 và Điều 45 nói riêng, ngày 31 tháng 8 năm 2004, Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã ký ban hành Nghị định số 159/NĐ-CP của Chính phủ về hoạt động thông tin khoa học và công nghệ. Nghị định gồm 7 chương, 34 điều, trong đó thể hiện các quan điểm chỉ đạo chủ yếu sau:

Khẳng định vai trò của Nhà nước trong việc xây dựng và phát triển hệ thống thông tin KHCN quốc gia hiện đại (bằng chính sách và các biện pháp đảm bảo: cơ chế quản lý, tài chính, nhân lực, nguồn tin và cơ sở vật chất-kỹ thuật);

Tăng cường quản lý Nhà nước đối với các nguồn tin KHCN, đặc biệt là nguồn tin KHCN trong nước, nhất là thông tin, tư liệu về kết quả các nhiệm vụ KHCN (chương trình, đề tài, đề án, dự án nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ) các nhiệm vụ điều tra cơ bản có sử dụng kinh phí từ ngân sách Nhà nước;

Đổi mới cơ chế quản lý nhà nước đối với hoạt động thông tin KHCN, nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân hoạt động thông tin KHCN;

Đẩy mạnh xã hội hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thông tin KHCN, cung cấp dịch vụ thông tin KHCN; Bảo đảm cho các tổ chức, cá nhân dễ dàng tiếp cận thông tin KHCN được tạo ra bằng ngân sách nhà nước;

Đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư cho phát triển hoạt động thông tin KHCN, khuyến khích phát triển dịch vụ thông tin KHCN có thu, tạo lập thị trường thông tin KHCN, đáp ứng nhu cầu tin của các tổ chức, cá nhân trong xã hội.

(Trung tâm Thông tin Tư liệu)

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video