Đội quân tóc dài Bến Tre qua lời kể người trong cuộc

18/01/2010
Bị địch đánh chết đi sống lại, người nữ chiến sĩ mộc mạc chân quê vẫn nhắn nhủ: "Có chết cũng đừng chôn, cứ khiêng tui đi đấu tranh cùng". Một người mẹ dẫn địch vào trong bãi mìn, chấp nhận hy sinh.

160 nữ chiến sĩ mặc áo bà ba, đội mũ tai bèo, khăn rằn quấn cổ; những người mẹ, người chị của đội quân tóc dài từ cuộc đấu tranh năm xưa (1960), cùng hội tụ về Bến Tre đúng ngày kỷ niệm 50 năm Đồng khởi 17/1.

Trong số họ có nhiều người chưa một lần gặp lại nhau kể từ ngày cầm đuốc lá dừa phất cờ đấu tranh làm nên lịch sử. 50 năm, thời gian đủ dài để những cô gái tuổi đôi mươi ngày nào giờ phai màu tóc, mắt mờ, chân mỏi. Dù vậy, câu chuyện về những ngày đấu tranh kiên cường vẫn còn nguyên vẹn trong trái tim họ.

Gắn với phong trào Đồng khởi năm 1960, sự phát triển của đội quân tóc dài là hiện tượng độc đáo của phong trào cách mạng ở miền Nam, mà điểm bắt đầu từ Bến Tre. Đặc biệt, danh xưng “Đội quân tóc dài” lại bắt nguồn từ chính sự khiếp sợ của viên Đại tá, chỉ huy trưởng cuộc hành quân Nguyễn Văn Y: “Thôi đành phải chịu thua đội quân đầu tóc”.


Nhiều lần thất bại trước đội quân toàn phụ nữ, địch càng dùng nhiều thủ đoạn thâm độc để đối phó. Chúng lấy kéo xông vào cắt tóc của các chị, bắt ngâm nước, phơi nắng, hãm hiếp, truy bức... nhưng những người phụ nữ bất khuất vẫn giữ vẹn kiên trung.


Trải qua quãng đời bão táp nhưng oanh liệt, cô gái Nguyễn Thị Đời ngày nào nay đã móm mém, chậm chạp từng bước lên sân khấu để mọi người được nhìn rõ hơn mảng da đầu chẳng thể mọc lại tóc của mình. Là chỉ huy trưởng đấu tranh chính trị ở xã Châu Bình (huyện Giồng Trôm), Năm Đời nuôi giấu cán bộ, nhiều lần đấu tranh trực diện với kẻ thù và bị bắt tra tấn dã man.


Có lần Năm Đời bị địch buộc phải dẫn về cơ sở cách mạng, nhưng cô đã dẫn chúng vào bãi mìn, chấp nhận hy sinh để bảo vệ đồng đội. Địch tổn thất nặng còn Năm Đời chỉ bị thương. Chúng tức tối túm tóc cô lôi đi khoảng 5 cây số khiến da đầu rách toạc ra. Mảng da đầu bị tróc cho đến tận bây giờ vẫn chẳng có sợi tóc nào mọc lại được.

 Ảnh minh họa

 Đội quân tóc dài mừng mừng tủi tủi ngày gặp lại

Đó là nỗi đau thể xác, còn nỗi đau tinh thần làm sao nói đủ thành lời. Càng đau thương, sức chịu đựng bền bỉ, anh hùng, bất khuất của phụ nữ Bến Tre càng thể hiện mạnh mẽ và quyết liệt.


Kể lại cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, bà Nguyễn Thị Xinh làm cả hội trường gần 500 người lặng phắt. Tham gia cách mạng từ năm 1957, trong quá trình đấu tranh chính trị, nhiều lúc bà phải chuyển lên vùng Sài Gòn - Gia Định để tránh bị lộ. Năm 1960, trước ngày Bến Tre khởi xướng phong trào Đồng khởi, bà Xinh được phân công trở lại Thạnh Phú để tiếp tục đấu tranh chính trị. Những năm sau đó, người phụ nữ này bị giặc bắt rất nhiều lần. Có lần bị bắt lúc đang mang thai chuyển dạ, bà kể, vẫn bị cho vô khám, bị đánh đấm dã man.


Đêm đó bà đau bụng chuyển dạ dữ dội nhưng nói mãi chúng không chịu tin. "Tui nói nếu đưa đi khám mà không đúng thì cứ bắn chết. Khi y sĩ báo là thai nhi đã chết, chúng mới chịu bỏ tui ngoài đường", bà Xinh ngậm ngùi kể về đứa con bất hạnh của mình. Nhiều người đã khóc khi nghe đến đoạn đêm đó bà Xinh sinh đứa con bị chết, lại còn bị đánh móp đầu, tréo quay hàm, mặt mày sưng húp…


Còn cô gái mù Huỳnh Thị Bùi từng hơn 100 lần dùng tiếng đàn, tiếng hát của mình để đấu tranh trực diện chỉ vì còn giặc là còn khổ, nói tại buổi họp mặt: “Hòa bình lập lại tui mới thực hiện được ước mơ đủ ăn đủ mặc, con cái sum vầy, cuộc sống bình yên”.

160 nữ chiến sĩ có mặt trong cuộc gặp gỡ lần này đại diện cho trên 280 phụ nữ nguyên là Ban chỉ huy đấu tranh chính trị của huyện, xã hoặc trực tiếp đấu tranh nhiều lần. Còn số liệu chính thức về Đội quân tóc dài, thì đó những người phụ nữ Bến Tre. Trong cuộc đấu tranh năm xưa, cùng một lúc có thể huy động vài chục nghìn chị em cùng xuống đường. Bây giờ, người còn người mất.


Theo bà Nguyễn Thị Phương Đào, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Bến Tre, Hội đã tổ chức điều tra lại tất cả người từng tham gia trong ban chỉ huy hoặc tham gia nhiều lần để có kế hoạch hỗ trợ, chăm lo cho các cô, các mẹ.

Theo Vnexpress

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video